Thứ Bảy, 1 tháng 12, 2012

Từ những cuộc nói chuyện của “thầy Khê”…


Từ những cuộc nói chuyện của “thầy Khê”…

Tôi đã có vài dịp tiếp xúc, nghe GS Trần Văn Khê nói chuyện và tổ chức cho ông nói chuyện hồi còn ở bên châu Âu. Tuy vậy, lần nào nghe ông tôi cũng vẫn ngạc nhiên bởi những câu chuyện lý thú, những kiến thức đa dạng ông kể.
GS Trần Văn Khê trong buổi nói chuyện ngày 22-2 - Ảnh: Dũng Đặng


Ngoài sự uyên bác vẫn được biết đến, GS Trần Văn Khê còn có tài hùng biện đặc biệt. Có những người uyên bác nhưng thiếu khả năng truyền tải. Họ chỉ có thể chia sẻ qua sách, bài viết chứ không thể chia sẻ qua lời nói. Bác Khê thì lại có biệt tài về khoa ăn nói, có sức hấp dẫn và khả năng hùng biện để nói nhiều giờ liền mà mọi người vẫn say sưa nghe. Tôi nghĩ cách nói chuyện trực tiếp này dễ tiếp cận, dễ đi vào lòng người, đặc biệt là với lớp trẻ.

Nhiều người nước ngoài cứ nghĩ sinh viên mình chỉ thích những giá trị phương Tây, như kiểu nhạc rap, nhưng mọi thứ không đơn giản như thế. Cũng có những thanh niên say sưa những giá trị văn hóa truyền thống mà mình phải tiếp xúc mới rõ. Ðôi khi vì tiếp xúc không đủ nên ta mới chỉ thấy cái bề ngoài.

Trong buổi nói chuyện hôm 22-2 về "Rượu, trà, nhạc khí trong thơ Ðường" của GS Trần Văn Khê tại Trà Thất Hiện quán (TP.HCM), ngoài những người lớn tuổi thì có tới 2/3 người nghe là những người trẻ tuổi. Trong bối cảnh chật hẹp nóng nực, chỉ có đúng một cái quạt trần yếu ớt mà gần 30 người ngồi trong cái phòng rất nhỏ. Lý do duy nhất mọi người cùng thấy thoải mái ở đó chỉ là vì cuộc nói chuyện quá thú vị mà tất cả đều hào hứng và thinh lặng hoàn toàn.

GS Trần Văn Khê & nhà đối ngoại Tôn Nữ Thị Ninh cùng nâng chén trong đêm trò chuyện 22.02.2009 - Ảnh: Dũng Đặng

Suy cho cùng những sách uyên bác, thâm uyên vẫn có nhưng vấn đề là số người tiếp cận được những cuốn sách hay đó vẫn còn là số ít. Truyền thông bằng lời nói thì có sức lan tỏa và chủ động đến được với những đối tượng mình muốn tiếp cận. Thế nên, những bài nói chuyện của GS Trần Văn Khê đã giúp gìn giữ, hun đúc sự quý trọng, say mê với kho tàng văn hóa và đặc biệt là kho tàng nhạc truyền thống của VN. Ở khía cạnh ngoại giao, ông đang có đóng góp trực tiếp cho "ngoại giao nhân dân", "ngoại giao văn hóa" bằng những buổi nói chuyện của ông với các đối tượng nước ngoài có mặt tại VN.

                                    Tôn Nữ Thị Ninh - Ảnh: Dũng Đặng

Ðã đôi lần tôi có nói về việc lưu giữ lại những hiểu biết, những buổi nói chuyện của GS Trần Văn Khê bằng băng ghi âm hoặc băng hình. Những bài nói chuyện rất hàm súc, thú vị, chưa kể tài thuyết trình hấp dẫn của ông nếu không thu lại thì sẽ như lời theo gió thôi. Rất lãng phí. Những băng ghi lại đó có thể trở thành những tư liệu sống, hết sức sinh động cho thư viện hay các viện nghiên cứu. Suy cho cùng đó là di sản của văn hóa VN, là những tư liệu minh họa vô cùng quý báu cho lớp trẻ sau này. Việc nên làm và cần làm đó hi vọng sẽ có người đảm trách.

Nói là do chúng ta gần như "bỏ quên" kho tàng sống như bác Trần Văn Khê thì cũng không hẳn đúng. Nhà nước mình biết GS Trần Văn Khê là nhân vật văn hóa có tầm cỡ.

GS Trần Văn Khê - Bà Tôn Nữ Thị Ninh & ông Huỳnh Văn Tươi trong một hội thảo nghệ thuật tại Hà Nội - Ảnh: TVK cung cấp

TP.HCM đã bố trí cho ông một căn nhà trong đó có treo được một số nhạc cụ mà ông sưu tầm qua thời gian. Về mặt đó Nhà nước có tạo điều kiện. Nhưng, nếu chỉ dừng lại ở đó là chưa đủ. Ý tôi là nếu GS Trần Văn Khê là người trẻ hơn, có điều kiện có thêm bộ máy thì chính ông sẽ làm những điều mà tôi vừa nêu. Tiếc là tuổi ông đã cao, sức khỏe hạn chế, đi lại khó khăn nên thiết nghĩ Nhà nước, các cơ quan có trách nhiệm về văn hóa cần phải thấy một giá trị, vốn văn hóa mà ông có thể để lại cho văn hóa VN. Hai là quỹ thời gian của ông còn rất ngắn, rất ít. Không hành động bây giờ thì sẽ là muộn quá…

TÔN NỮ THỊ NINH
4 CommentsChronological   Reverse   Threaded
Add a Comment
     
trantruongca wrote on Mar 13, '09, edited on Apr 5, '09
Thật không ngờ!

Lời nói ra lọt vào tai người tri kỷ
Được cháu Ninh tỉ mỉ giới thiệu lên
Khiến nhiều người từ 4 biển hoan nghinh,
Ai cũng thấy bài viết đầy thú vị.

GS TVK

Trên blog của Thầy nhờ Khánh Vân thêm hình mà bài thêm phần hấp dẫn, Thầy ôm hôn con để cám ơn con.

Thầy Khê Guru Suối của con
mimikhanhvan wrote on Mar 13, '09, edited on Mar 13, '09
Sau bức tường nghe Thầy là rõ nhứt
Và tưởng chừng Thầy trẻ đến bao nhiêu
trananhkhoa96 wrote on Mar 12, '09
"Bác Khê thì lại có biệt tài về khoa ăn nói, có sức hấp dẫn và khả năng hùng biện để nói nhiều giờ liền mà mọi người vẫn say sưa nghe."
hihi, chắc Thầy có bộ Mã Lộc Khốc Khách, Xương Khúc Tấu Thư hợp Mệnh nên khoa ăn nói hùng biện khiến say lòng người nghe ghê vậy :)
tranquanghai wrote on Mar 12, '09
Rất thú vị được biết Ba nói chuyện về âm nhạc trong một buổi trà thất .
Hun Ba nhiều
Con
Tran Quang Hai

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét